Với số đông những người mới khởi sự tu học, tu tập thiền thường bị coi là việc tìm cầu một sự im lìm huyền bí, hay một trạng thái an vui tự tại cần phải chinh phục được. Song, khi bước vào lộ trình Ngài Mahāsi cho người mới, người học sẽ khám phá ra một hệ tư tưởng khác hẳn: thiền không mục đích biến ta thành một ai đó khác, mà là để quan sát chính mình một cách sâu sắc trong mỗi giây phút hiện tại.
Nghiên cứu kỹ các Ngài Mahasi bài giảng, Bậc Thầy luôn khẳng định một nguyên tắc mộc mạc mà uyên thâm: phải nhận diện rõ rệt các trạng thái của thân và tâm, đúng với bản chất thực tại của chúng. Người tập không nên dùng sự tưởng tượng, suy diễn logic, cũng không cần cố công xây dựng những trải nghiệm khác thường. Tất cả chỉ gói gọn trong việc “biết” — cái biết liên tục, xác thực và vượt ngoài sự đánh giá.
Ở bước khởi đầu, phương pháp của Ngài Mahāsi là lựa chọn tối ưu vì nó mang tính khoa học, rõ nét và thuận tiện cho việc tập luyện. Hành giả được khuyên nên bắt đầu với một đối tượng hết sức cơ bản: đó là sự phồng và xẹp của bụng khi hơi thở ra vào. Khi thấy bụng phồng, biết “phồng”; khi thấy bụng xẹp, biết “xẹp”. Cách thức vận hành không có gì phức tạp. Khi tâm ý rời khỏi đề mục, hãy thầm ghi chú "suy nghĩ"; khi có tiếng động phát sinh, hãy lập tức ghi nhận "nghe". Không nên phê bình bản thân hay cảm thấy bực dọc, rồi khéo léo quay trở về với đề mục căn bản.
Tại các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài thường nhấn mạnh rằng: việc quan sát có ý thức này, nếu được tiếp nối một cách chuẩn mực và không gián đoạn, sẽ từng chút làm rõ đặc tính vô thường, khổ và vô ngã của mọi pháp hữu vi. Hành giả mới không nhất thiết phải am tường giáo luật từ thuở ban đầu. Nếu hành trì đúng đắn, trí tuệ sẽ tự khắc chín muồi qua thời gian.
Một khía cạnh then chốt trong kỹ thuật Ngài Mahāsi cho người mới là thái độ hành trì. Ngài không ủng hộ việc gắng sức thái quá, cũng chẳng chấp nhận sự lơ là, buông trôi. Cần có sự tinh tấn trung dung, chánh niệm ổn định và một tinh thần bền chí. Tu tập không phải là một cuộc chạy đua lấy thành tích, mà là chuyến hành trình trở về để chứng kiến website tường tận từng chuyển động của thân tâm.
Không chỉ thực hành khi tọa thiền, Ngài Mahāsi còn đề cao việc mang tỉnh thức vào mọi hành vi sinh hoạt: đi, đứng, nằm và ngồi. Khi đi, rõ biết đang đi; khi đứng, rõ biết đang đứng. Nhờ thế, việc tu tập không bị gò bó trong các thời khóa cố định, mà hòa nhập và trở thành một mảnh ghép của thực tại hằng ngày.
Với những người mới tập, con đường theo Ngài Mahāsi cho người mới là một đạo lộ trung thực và chắc chắn. Không yêu cầu sự sùng bái mê muội, cũng không đòi hỏi những hiện tượng thần kỳ. Điều kiện chỉ là sự thành thật để theo dõi, lòng kiên tâm để đi tiếp, cùng một thái độ khiêm nhu để liễu tri những gì đang vận hành nơi chính mình. Từ những chất liệu đó, trí tuệ sẽ tự nhiên phát khởi và lớn mạnh dần.